Self-Awakening Yoga, een terugkeer naar de roots (van yoga)

Hoe zou het voelen als je volledige vrijheid in je lichaamsbeweging hebt? Als je het volledige potentieel van de natuurlijke beweegpatronen waarmee je geboren kan ervaren. En je weer verwondert kan zijn over alles wat je lichaam vanzelf kan. Dit herstel van de natuurlijke wijsheid van je lichaam is waar Self- Awakening yoga (SAW yoga) om draait.

De lessenreeksen dit najaar vinden hun inspiratie in het basisboek van SAW yoga. In dit artikel lees je meer over deze yogavorm. Wat is SAW yoga? Van waar komt het? Waar en wanneer vinden de lessen plaats?

Een reis naar de roots van Self-Awakening Yoga

SAW yoga is een vorm van yogabeoefening waarbij je je lichaam de ruimte geeft om spontane, natuurlijke beweegpatronen te herinneren die eigen zijn aan jouw lichaam. Wat zou er kunnen gebeuren als je jouw lichaam niet in poses dwingt of pusht, en zelfs niets verwacht of vraagt, maar eerder in een diepe ontspanning gaat en de yogaposes laat ontstaan uit deze diepe toestand van relaxatie.

SAW yoga is een terugkeren naar de roots van yoga.

Wist je dat de eerste yogi’s in bossen gingen mediteren om de natuurlijke processen in de natuur, in hun lichaam en geest te observeren. Uit deze diepe bewustzijnstoestanden en observaties ontstonden de yogaposes. We kunnen nog iets van deze bewustzijnstoestanden ervaren als we in de yogahoudingen gaan. De yogaposes belichamen de diepe meditatieve toestanden van de yogi’s en werken zo als een deur naar die toestand. 

Maar hoe zou het zijn om zelf, zoals de eerste yogi’s, in een diepe ontspannen bewustzijnstoestand te gaan en van daar uit yoga te beoefenen? Welke poses zouden er nu ontstaan? En hoe zou je de bestaande poses op andere manier kunnen ervaren en benaderen als je vertrekt vanuit een diep ontspannen lichaam dat natuurlijk en vrij beweegt? 

SAW yoga is voor mij op verschillende manieren een terugkeer naar de roots van yoga. 

Deze yoga is gecreëerd door de oprichters van de school waar ik mijn yoga teacher training gevolgd heb. De basis kan je vinden in het boek “Self-Awakening Yoga: The Expansion of Consciousness Through the Body's Own Wisdom” van Don Stapleton. 

Don Stapleton, de grondlegger van SAW yoga, is afgestudeerd als professor in de creatieve, academische wereld.  Toen hij de academische wereld inruilde voor de grootste ashram in de US, organiseerde hij daar diverse teacher trainingen voor de ashram. Hij volgde er zelf ook yoga en leefde volgens de regels van de ashram. Deze leefregels begonnen na verloop van tijd zijn persoonlijke gevoel van vrijheid te beperken. Ook de yoga stijl was zeer autoritair en gaf weinig ruimte om je eigen gevoel te volgen. Don liep er ook een fysieke blessure op. 

Door deze ervaring benadrukt hij het belang van luisteren naar je lichaam om je innerlijke wijsheid te vinden en volgen. Met SAW yoga en pranassage herstelde hij van zijn blessure vanuit de eigen intrinsieke wijsheid van zijn lichaam. Hij onderzocht hoe je het zelfherstellend en regenererende vermogen van je lichaam kan bevorderen door beweging, ademhaling en de juiste mindset. Hij herstelde zo en ontdekte zelfs meer beweegmogelijkheden en geestelijke expansie dan voordien. De school die hij oprichtte in Costa Rica in 1994 met zijn vrouw Amba, het Nosara Yoga Instituut, benadrukt het belang om yoga te doen vanuit een diepe eenheid met je geest en lichaam. (De school is nu overgelaten aan nieuwe eigenaars, en Don en Amba reizen rond om les te geven.)

Self-Awakening Yoga ervaren

Yoga is niet iets dat je oplegt van buitenaf op je lichaam, geen verwachting of ideaal waar je aan moet voldoen, maar eerder iets natuurlijks, dat van binnenuit komt.


Het was deze insteek die me aantrok tot het Nosara yoga instituut, en ook de jungle en surfstranden errond :-) Ik voel, na 10 jaar yogales geven, dat dit ook de kern is van wat ik zelf wil blijven ervaren in mijn yoga beoefening en aan mijn yogastudenten wil meegeven. 

Hoe zou het kunnen voelen als we onze lichamen de volledige vrijheid gaven om te ademen, te herstellen, te zijn, te leven?

Hoe zou je bewegen als lichaam en geest bevrijdt zijn van het keurslijf van wat je denkt dat moet, en je je weer herinnert wat er allemaal kan?  Hoe zou je bewegen en leven als je de intrinsieke wijsheid in je lichaam volgt?

Opbouw van het programma

Er is een opbouw, een structuur, een mindset die ervoor zorgt dat je lichaam diep kan ontspannen. Ik volg de “inquiries” van het boek en verken deze met meditatie, ademhaling en beweging. Ik bouw verder op de vraagstellingen in het boek vanuit mijn eigen ervaring met yoga, qi gong en dans. 

Een “inquiry” is een focus voor je geest, een onderzoeksvraag om te verkennen met je lichaam, een mindset waarmee je beweegt. De eerste inquiry gaat bijvoorbeeld dieper in op je relatie met de zwaartekracht en de impuls naar het licht, die in alle levende wezens zit. Hoe kan je volledig ontspannen in de zwaartekracht en tegelijk lengte vinden in je lichaamshouding vanuit de impuls naar het licht? Hoe kan je bewegen vanuit die focus? Hoe kan je zitten of staan vanuit deze impuls? Hoe kan je yoga doen vanuit deze impuls? 

De “inquiries” sluiten aan bij de evolutie van jezelf als baby tot volwassene, waarbij je natuurlijke, intrinsieke beweegpatronen kan herinneren en externe patronen dat je hebt opgepikt door verwachtingen, stress of trauma’s deconstrueren en laten herstellen terug naar de natuurlijke, oorspronkelijke toestand van gelukzaligheid en gezondheid. 

Concreet kan een sessie er zo uitzien 

  • We starten met een korte introductie in de “inquiry” van de dag.

  • Er is een relaxatie of meditatie die je dieper neemt in de ervaring van het thema.

  • We passen het toe in een begeleide yogaflow.

  • We schudden oude spanningen los met een shake momentje, waarbij je oude beweegpatronen uit je lichaam en geest kan loslaten

  • Met vrije beweging kan je de nieuwe levensenergie laten stromen en vrij je lichaam (door verschillende yogaposes) laten bewegen.

  • We eindigen met een shavasana pose of relaxatie in gelukzaligheid.

  • Variaties hierop zijn mogelijk. 

Wat zijn de positieve effecten van deze yoga vorm?

Yoga zie je nu op heel veel plaatsen. Dat is goed. Het gevaar bestaat dan wel, dat er geen verdieping is en dat yoga het zoveelste ding op je to do lijst wordt, de zoveelste externe verwachting waar je lichaam aan moet voldoen. Als yoga een plek wordt waar je moet presteren, dan creëert het net meer spanning in je lichaam en dat is niet de bedoeling. Doelen en prestaties zijn mooie dingen om na te streven, maar de paradox van het leven wil, dat je om die doelen te bereiken, deze ook even moet kunnen loslaten om ruimte te geven aan de natuurlijke, ongelooflijk creatieve wijsheid van je lichaam en geest. Als je de prestatiedruk wegneemt, ontstaat er ruimte om gewoon te zijn. Er kunnen nieuwe creatieve verbindingen in je brein gelegd worden. Vanop een afstand kan je de uitdagingen in je leven vanuit een nieuwe invalshoek zien. Je lichaam kan herstellen. Er kan zo veel ontstaan in als je wat ruimte geeft en vaak net datgene wat je nodig hebt.  Spieren worden soepeler. Er komt weer een glimlach op je gezicht. En misschien beland je wel in poses waarvan je niet wist dat ze bestonden of dat je deze kon, als een bonus, een leuk bij-effect.

“You were born of the rays of divine majesty. How long will you suffer at the hand of things that do not exist? Come return to the root of the root of your own self” Rumi 

Enkele positieve effecten op een rijtje

  • Ruimte voor herstel in je lichaam, geest en hart

  • Diepere verbinding met je eigen intuïtie, instincten en wijsheid 

  • Jezelf beter leren kennen

  • Leiderschap over je eigen lichaam en leven

  • Natuurlijke, aan jou eigen beweegvormen ontdekken (om in yogaposes te komen)

  • Kleine en grotere trauma’s uit het lichaam loslaten

  • Je wordt er slimmer van: nieuwe beweegpatronen, leiden tot nieuwe verbindingen in je brein

Voor wie is deze yogavorm nuttig?

Deze yogavorm is voor al wie met bewust bewegen en leven bezig is. Hij kan door jong en oud beoefent worden.  Wil je graag meedoen? Je bent welkom

Maandagen yogaflow 20u30 in Brussegem, woensdagen ashtanga 19u, yin yoga 20u in de pastorie van Bollebeek of online lessen via zoom. Maandelijks Puras Vidas dans op zondag. Van september tot december 2023. Graag een proefles (online) meevolgen? Schrijf je in bij onze yogastudio en krijg je eerste les gratis.  

Weet jij al wat je wil worden als je groot bent? 

Een artikel over je dharma of levensdoel vinden, hoe oud of jong je ook bent 

In dit artikel vertel ik iets meer over wat dharma is. Wat het niet is. Waarom het belangrijk is. Hoe je het kan vinden.

Sommige kinderen weten al heel duidelijk wat ze willen worden als ze groot zijn. Of andere jongeren hebben een uitgesproken talent of passie. Voor mij was én is het nog steeds zoeken. Ik ben multi-gepassioneerd en mijn pad heeft verschillende kronkelende zijtakken, het daalt soms diep in en komt dan weer recht omhoog naar buiten. En soms weet ik het even niet meer. Maar ik besef nu dat het ok is zo. Er zijn verschillende soorten levenspaden, voor sommigen is het een snelweg en voor anderen is het een blote voeten pad. Elk pad heeft zijn charme. Zolang het maar jouw pad is. 

It is better to strive in one’s own dharma than to succeed in the dharma of another. Nothing is ever lost in following one’s own dharma, but competition in another’s dharma breeds fear and insecurity.”
— Bhagavad Gitta


ode aan het niet- weten

Misschien weet je niet wat je dharma is, maar misschien is dat wel net goed zo. In een vol glas kan er niets meer bij. Door het niet weten, ga je zoeken en ben je open om iets nieuws te ontdekken.

Wat is dharma?

Je dharma is jouw unieke levensdoel. Het is verbonden met je passies, je verlangens, je talenten en je unieke constitutie. Het is dat wat je werkelijk gelukkig maakt in het leven. Het is succes volgens je eigen voorwaarden en in harmonie met de natuur. Ik noem het ook je Pura Vida.

Dharma is a Sanskrit word that means action that upholds evolution because it is aligned with the universe.
— Deepak Chopra


What is dharma niet? Dharma versus karma. 

Karma is de wet van oorzaak en gevolg. Je doet of denkt iets en dat heeft een gevolg. In ons onbewuste zitten tal van patronen van oorzaak en gevolg. Er gebeurt iets, en je reageert automatisch. Op zich is daar niets mis mee. Als je er even op let, zal je merken dat sommige patronen je dichter bij je dharma brengen en anderen niet.

We pikken constant patronen op vanuit onze omgeving. Diepgewortelde patronen draag je al sinds je kindertijd mee, sommigen worden zelfs doorgegeven van generatie op generatie via het DNA. De mainstream samenleving is er niet gefocust op mensen hun dharma te laten vinden en ontwikkelen. Als je werkelijk wil groeien in je dharma, dan is het nodig om je te bevrijden van de patronen die je groei belemmeren.

Samengevat: Je dharma is niet dat wat je automatisch doet of zegt. Je automatische reacties, gedachten, gevoelens worden vaak aangestuurd door onbewuste patronen die je uit je omgeving en van je familie hebt gekregen.

oneindig veel wegen naar je dharma. Ik noem er 13.

  1. Neem een adempauze voor je reageert op iets dat je triggert

  2. Transformeer oude patronen en overtuigingen die je groei belemmeren

  3. Verbind met wat jou als kind geluk brengt

  4. Geef aandacht aan wat je diep van binnen verlangt

  5. Weet wat belangrijk voor jou is 

  6. Bewaak je grenzen

  7. Zoom uit en bekijk het grotere geheel 

  8. Ontwikkel je talenten

  9. Volg het ritme van je natuur

  10. Maak tijd om spontaan te doen wat het moment je ingeeft

  11. Ken je natuurlijke constitutie volgens de Ayurveda

  12. Leer de taal van je emoties kennen, ze zeggen je iets over je dharma

  13. Mediteer

Op de Kreta retreat verkennen we veel van deze wegen naar je dharma. Welkom!

Dansen alsof er niemand kijkt

er was eens een klein meisje dat graag danste

Als ze alleen thuis was, dan schoof ze de stoelen aan de kant en zette ze haar lievelingsplaatjes op. Wanneer haar ouders terug thuis kwamen, deed ze alsof er niets gebeurd was, maar diep vanbinnen voelde ze een glimlach. Ze voelde zich bevrijd en gelukkiger dan ervoor. Elke week deed ze ook ballet, in een roze tutu, net als haar moeder. Maar ze baalde van de strenge balletlerares die met haar stok het ritme aangaf: 1,2 en plié. Neen, ze wou niet buigen. Ze was ook zeker niet de lenigste van de klas. Ze stopte er dan maar mee en ging op zoek naar iets anders dat wel aansloot bij haar gevoel voor dans. Dat klein meisje werd ietsje groter elke dag. Tot ze vanbuiten stopte met groeien, maar vanbinnen bleef ze groeien.  'Jazz dans', 'Afrikaanse dans', 'moderne dans', 'sufi spinning', Japanse meditatieve 'Butoh', 'de 5 ritmes'…passeerden de revue. Dan vond ze yoga en 'yoga trance dance'.

yoga trance dance, baby’s weten hoe

De opleiding 'yoga trance dance' startte met een video van baby’s die bij het horen van muziek spontaan begonnen te dansen. De boodschap was duidelijk: iedere mens is geboren met een gevoel voor ritme. Getuige daarvan zijn de eeuwenoude dansrituelen, ingebed in het leven van onze voorouders: dansen om de overgang naar een nieuwe levensfase in te wijden, dansen om verdriet te verwerken, dansen om de vreugde van het leven te vieren, … Maar de geschiedenis dijkte deze spontane vrije beweging in tot aan te leren danspasjes. Diverse dansstijlen ontstonden, elk met hun eigen dans-code als keurslijf. Sommige bewegingen zijn juist en andere fout. Tot de rock & roll generatie zich bevrijdde uit dit keurslijf en de vrijheid van beweging weer opeiste. De festivals, dansfeesten en discotheken  creëren een plaats waar mensen weer vrij kunnen bewegen. Maar ook hier kunnen onuitgesproken bewegingsnormen de volledige vrijheid soms beperken. 

Yoga trance dance, het raakvlak tussen yoga en dans

Wat yoga en trance dance bindt, is de focus op de innerlijke beleving. De spontane bewegingen van Indische sjamanen die in de natuur tot rust kwamen, lagen aan de basis van de yogaposes. Deze yogaposes ontstonden vanuit hun meditatieve toestand. De eerste yogi’s ervaarden dat deze poses het lichaam versterkten, zuiverden en ook tegelijkertijd een gevoel van rust en geluk opwekten. 

Yoga + trance dance = natuurlijke extase

Yoga en trance dance werken samen om je in een trance te brengen, een soort meditatieve plaats waar je volledig jezelf kan zijn en van waaruit de bewegingen vanzelf komen. Yoga en trance dance laten de prana (jouw levensenergie) vrij stromen in je lichaam en ziel. De krachtige combinatie van yoga en dans maakt het ervaren van de natuurlijke extase van het leven tot kinderspel.

yoga + trance dance + qi gong = ?

Toen werd het kleine meisje zo groot, dat ze zelf een baby in haar buik kreeg. Ze werd mama. De wereld van de yoga werd te klein, ze groeide verder naar het Oosten toe en ontdekte Qi gong. De bewegingen waren vloeiend en werden aan elkaar gewoven op het ritme van de adem, als een dans. Het was een dans om je eigen energie (qi) te bewegen en de verbinding terug te vinden met de kracht van de natuur, die ook in je lichaam leeft. Ze leerde deze dans van Master Zhongxian Wu en van Elisabeth Seraphine. Maar hoe noem je de dans die helemaal vrij is, en die je de kracht van je natuur laat ervaren? Een dans die begint met yoga en qi gong, maar waarvan je niet weet waar die eindigt? Een dans die natuurlijk aanvoelt en spontaan vanuit je ware zelf ontstaat. Ik noem deze dans voorlopig “puras vidas dans”. Maar de naam kan veranderen en is niet zo belangrijk. Het belangrijkste is de ervaring van de dans.

Dans mee: maandelijks op zondag

We consider every day lost on which we have not danced at least once. - Nietzsche

Wil je in volledige vrijheid dansen? Met “puras vidas dans” kom je in een veilige cocon waarbinnen je volledig vrij kan bewegen vanuit je diepste zelf. Stil of wild. Wat er op dat moment vanzelf vanuit jezelf komt, is datgene wat je nodig hebt. Enkele eenvoudige yoga en qi gong bewegingen, helpen je op weg naar een meditatieve toestand van waaruit de dans spontaan ontstaat.

Welkom! Met of zonder ervaring in yoga, qi gong of dans. Ook zwangere vrouwen, kinderen, en mensen op oudere leeftijd welkom.

Vind alle lessen in de kalender op momoyoga: www.momoyoga.com/purasvidas.

Scrol ver genoeg door om alle lessen van de maand te zien en dus ook deze les tegen te komen.